امنیت اینترنت اشیا چیست و چه اهمیتی دارد؟

امنیت اینترنت اشیا یا IoT به معنای امنیت دستگاه‌ها، شبکه‌ها، داده‌ها و سیستم‌های مرتبط با اشیاء هوشمند است. این اشیاء شامل دستگاه‌هایی هستند که به اینترنت متصل می‌شوند و اطلاعات را بین خود به اشتراک می‌گذارند. این ممکن است شامل دستگاه‌های خانگی هوشمند مانند تلویزیون‌ها، بلندگوهای هوشمند، دستگاه‌های هوشمند امنیتی، سیستم‌های مانیتورینگ سلامتی، خودروهای هوشمند و غیره باشد.

امنیت اینترنت اشیا

امنیت اینترنت اشیا مرتبط با محافظت از این دستگاه‌ها در برابر حملات سایبری و نفوذهای غیرمجاز است. با توجه به اینکه این اشیاء اغلب دارای ارتباطات بی‌سیم و اینترنتی هستند و داده‌های حساس را انتقال می‌دهند، امنیت آنها بسیار حیاتی است. برخی از مسائل مرتبط با امنیت اینترنت اشیا شامل موارد زیر می‌باشد:

رمزنگاری اطلاعات:

رمزنگاری اطلاعات یکی از مهمترین روش‌ها برای افزایش امنیت در اینترنت اشیا (IoT) است. این روش به کمک الگوریتم‌های رمزنگاری، اطلاعات را تبدیل و محافظت می‌کند تا از دسترسی غیرمجاز جلوگیری شود. در زیر، تأثیر رمزنگاری بر امنیت اینترنت اشیا را بررسی می‌کنیم:

• حفاظت از داده‌ها: رمزنگاری اطلاعات در دستگاه‌های IoT که داده‌های حساسی را انتقال می‌دهند (مانند اطلاعات شخصی، اطلاعات مالی، وضعیت سلامت و غیره)، از دید دسترسی‌های غیرمجاز محافظت می‌کند. اگر داده‌ها رمزنگاری شوند، حتی اگر به طور غیرمجاز وارد شبکه شوند، برای مهاجمان بسیار سخت خواهد بود تا اطلاعات را تفسیر کنند.
• محافظت در حین انتقال داده: در هنگام انتقال داده از یک دستگاه IoT به دیگری یا به سرورهای ابری، رمزنگاری می‌تواند جلوی نفوذ و تغییر داده‌ها توسط افراد غیرمجاز را بگیرد. این موضوع باعث می‌شود تا داده‌ها امن و سالم در طول مسیر باقی بمانند.
• محافظت از حریم خصوصی: با رمزنگاری اطلاعات، حفظ حریم خصوصی افراد اطمینان بخشیده می‌شود. این اقدام اطمینان می‌دهد که حتی در صورتی که داده‌های IoT غیرقابل دسترس به طور معمول به دست بیایند، اطلاعات حساس درون آنها محافظت شده و قابل تفسیر نیستند.
• پیشگیری از حملات سایبری: رمزنگاری اطلاعات می‌تواند از حملات مختلفی مانند MITM (Man-in-the-Middle) جلوگیری کند که به طور معمول در تلاش برای دسترسی به اطلاعات ارسالی بین دو دستگاه به کار می‌روند.

هرچند رمزنگاری اطلاعات از اهمیت بسیاری برخوردار است، اما امنیت کلی دستگاه‌های IoT به موارد دیگری نیز وابسته است از جمله به‌روزرسانی‌های امنیتی منظم، مدیریت دسترسی، احراز هویت صحیح و مدیریت ریسک‌های امنیتی.

شناسایی و احراز هویت:

شناسایی و احراز هویت (Authentication) در اینترنت اشیا (IoT) برای افزایش امنیت بسیار حیاتی است. این فرآیند به اطمینان از هویت دستگاه‌ها، کاربران یا سرویس‌هایی که به دستگاه‌ها دسترسی دارند، می‌پردازد. در زیر، اهمیت شناسایی و احراز هویت در امنیت IoT و روش‌های مرتبط توضیح داده شده است:

اهمیت شناسایی و احراز هویت در IoT:

• محافظت از دسترسی غیرمجاز: شناسایی صحیح دستگاه‌ها و کاربران می‌تواند از دسترسی دستگاه‌های غیرمجاز جلوگیری کند.
• حفاظت از داده‌های حساس: با احراز هویت صحیح، اطمینان حاصل می‌شود که داده‌های حساسی که بین دستگاه‌ها انتقال می‌یابند، تنها به افراد یا دستگاه‌های مجاز ارسال و دریافت می‌شود.
• پیشگیری از حملات سایبری: احراز هویت می‌تواند از حملات نفوذی مانند سرقت اطلاعات، حملات MITM و تزویر جلوگیری کند.

روش‌های شناسایی و احراز هویت در IoT:

• رمزنگاری داده‌ها: استفاده از الگوریتم‌های رمزنگاری برای ارتباطات بین دستگاه‌ها و داده‌های حساسی که بین آنها منتقل می‌شوند، می‌تواند اطمینان از امنیت بیشتر بدهد.
• استفاده از تکنولوژی های احراز هویت مثل OAuth و OpenID Connect: این تکنولوژی‌ها به کاربران اجازه می‌دهند تا با استفاده از شناسه و رمز عبور یا روش‌های دیگر هویت خود را تأیید کنند.
• استفاده از گواهی‌نامه‌ها (Certificates): به دستگاه‌ها گواهی‌نامه‌های منحصر به فردی داده می‌شود که اطمینان می‌دهد که فرستنده‌ی داده‌ها واقعی است.
• استفاده از شناسایی دو عاملی (Two-Factor Authentication): به‌جای استفاده از رمز عبور تنها، احراز هویت دو مرحله‌ای از اطمینان بیشتری برخوردار است، مثلاً استفاده از رمز عبور به همراه یک کد ارسالی به تلفن همراه.

امنیت اینترنت اشیا به طور کلی نیازمند ترکیبی از روش‌های مختلف امنیتی مانند رمزنگاری، شناسایی، احراز هویت و مدیریت دسترسی است تا اطمینان از امنیت کامل دستگاه‌ها و داده‌های آنها حاصل شود.

به‌روزرسانی امنیتی:

به روزرسانی امنیتی در اینترنت اشیا (IoT) یکی از جوانمردانه‌ترین و حیاتی‌ترین عوامل برای حفظ امنیت است. زیرا دستگاه‌های IoT ممکن است به دلایل مختلفی همچون شناسایی ضعیف نقاط آسیب‌پذیری داشته باشند و به‌روزرسانی‌های امنیتی امکان رفع این آسیب‌پذیری‌ها را فراهم می‌کند. در زیر به برخی از اهمیت و روش‌های به‌روزرسانی امنیتی در IoT اشاره شده است:

اهمیت به‌روزرسانی امنیتی در IoT:

• رفع آسیب‌پذیری‌ها: با به‌روزرسانی دستگاه‌های IoT، تولیدکنندگان می‌توانند آسیب‌پذیری‌های امنیتی کشف شده را رفع و تصحیح کنند تا از حملات سایبری جلوگیری شود.
• تقویت امنیت: به‌روزرسانی‌های امنیتی می‌توانند قابلیت‌های امنیتی دستگاه‌ها را بهبود داده و استانداردهای جدید امنیتی را اعمال کنند.
• حفظ حریم خصوصی: به‌روزرسانی‌های امنیتی می‌توانند مشکلات مربوط به نقص‌های حریم خصوصی را برطرف کرده و اطمینان از حفظ حریم خصوصی کاربران ایجاد کنند.

روش‌های به‌روزرسانی امنیتی در IoT:

• به‌روزرسانی نرم‌افزاری (Software Updates): تولیدکنندگان دستگاه‌های IoT باید به‌روزرسانی‌های نرم‌افزاری منظم را ارائه کنند تا آسیب‌پذیری‌ها رفع شده و بهبودهای امنیتی اعمال شود.
• به‌روزرسانی سخت‌افزاری (Firmware Updates): به‌روزرسانی‌های سخت‌افزاری نیز می‌توانند بهبودهای امنیتی مهمی را ایجاد کنند. این به‌روزرسانی‌ها معمولاً از طریق نرم‌افزار ارائه می‌شوند.
• مدیریت ریسک: شرکت‌ها و کاربران باید فرآیند مدیریت ریسک را برای دستگاه‌های IoT خود تعریف کنند و به‌روزرسانی‌های امنیتی را به منظور کاهش ریسک‌های امنیتی انجام دهند.
• استفاده از راهکارهای خودکارسازی (Automation): استفاده از راهکارهای خودکارسازی برای به‌روزرسانی دستگاه‌های IoT می‌تواند فرآیند به‌روزرسانی را ساده‌تر و موثرتر کند.
• نظارت و ارزیابی مداوم: نظارت مداوم بر دستگاه‌های IoT و اعمال به‌روزرسانی‌های امنیتی به موقع می‌تواند از ایجاد مسائل امنیتی جلوگیری کند.

به‌روزرسانی امنیتی در IoT باید به صورت دوره‌ای و منظم انجام شود تا دستگاه‌ها در برابر تهدیدات امنیتی مختلف محافظت شوند و حفظ امنیت آنها تضمین شود.

مدیریت دسترسی:

مدیریت دسترسی یکی از جنبه‌های حیاتی در امنیت اینترنت اشیا (IoT) است. این عملیات از اهمیت بسیاری برخوردار است زیرا کنترل و مدیریت دقیق دسترسی به دستگاه‌ها، داده‌ها و سیستم‌های مرتبط با IoT را فراهم می‌کند. در زیر، نکاتی درباره مدیریت دسترسی و امنیت IoT آورده شده است:

اهمیت مدیریت دسترسی در IoT:

• کنترل دسترسی: مدیریت دسترسی به کاربران و دستگاه‌ها اجازه می‌دهد تا فقط به منابع لازم دسترسی داشته باشند و از دسترسی غیرمجاز جلوگیری کند.
• حفاظت از داده‌ها: با مدیریت دسترسی، اطمینان حاصل می‌شود که دستگاه‌های مجاز تنها به داده‌های لازم دسترسی دارند و از دسترسی دستگاه‌های غیرمجاز به داده‌های حساس جلوگیری می‌شود.
• حفظ امنیت شبکه: محدود کردن دسترسی به دستگاه‌ها و سیستم‌ها به شبکه اینترنت اشیا، می‌تواند از تهدیدات خارجی و نفوذهای ناخواسته جلوگیری کند.

روش‌های مدیریت دسترسی در IoT:

• شناسایی و احراز هویت (Authentication): استفاده از روش‌های احراز هویت قوی برای تشخیص و احراز هویت دستگاه‌ها و کاربران.
• اعطای دسترسی (Authorization): تعیین سطوح مختلف دسترسی برای کاربران و دستگاه‌ها بر اساس نیازهای آنها.
• مدیریت هویت (Identity Management): استفاده از سیستم‌های مدیریت هویت برای مدیریت هویت و دسترسی کاربران و دستگاه‌ها به منابع مختلف.
• رمزنگاری (Encryption): استفاده از رمزنگاری برای محافظت از ارتباطات و داده‌های ارسالی بین دستگاه‌ها.
• مانیتورینگ و ثبت وقایع (Monitoring and Logging): نظارت و ثبت وقایع برای رصد و ضبط فعالیت‌هایی که توسط کاربران و دستگاه‌ها در شبکه IoT انجام می‌شود.
• به‌روزرسانی‌های امنیتی (Security Updates): اعمال به‌روزرسانی‌های امنیتی منظم به دستگاه‌ها و نرم‌افزارهای مرتبط با IoT برای رفع آسیب‌پذیری‌ها و بهبود امنیت.
• استفاده از سیستم‌های Access Control: این سیستم‌ها به کاربران و دستگاه‌ها امکان کنترل دسترسی به منابع را ارائه می‌دهند و می‌توانند الگوریتم‌های پیچیده‌تری برای مدیریت دسترسی فراهم کنند.

مدیریت دسترسی به عنوان یکی از پایه‌های امنیت در IoT، نقش مهمی در حفظ امنیت دستگاه‌ها، داده‌ها و سیستم‌های مرتبط با آنها ایفا می‌کند و باید با دقت و به شیوه‌های استاندارد اجرا شود.

حفاظت از حریم خصوصی:

حفظ حریم خصوصی و امنیت در اینترنت اشیا (IoT) بسیار حائز اهمیت است. IoT به عنوان یک شبکه از دستگاه‌های مختلف که اطلاعات را به اشتراک می‌گذارند، نیاز به محافظت از حریم خصوصی و امنیت دارد. در زیر، رویکردها و اصول مهم برای حفظ حریم خصوصی و امنیت در IoT مطرح شده است:

1. رمزنگاری اطلاعات:

– استفاده از رمزنگاری برای حفاظت از داده‌های ارسالی و دریافتی بین دستگاه‌های IoT، از دسترسی غیرمجاز جلوگیری می‌کند.

2. احراز هویت و اعتبارسنجی:

– احراز هویت دستگاه‌ها و کاربران، مطمئن می‌شود که فقط افراد یا دستگاه‌های مجاز به اطلاعات دسترسی دارند.

3. به‌روزرسانی‌های امنیتی منظم:

– اعمال به‌روزرسانی‌های امنیتی برای دستگاه‌های IoT به منظور رفع آسیب‌پذیری‌ها و نقاط ضعف امنیتی.

4. مدیریت دقیق دسترسی:

– کنترل دقیق دسترسی به داده‌ها و منابع مختلف توسط دستگاه‌های IoT و کاربران، تا از دسترسی غیرمجاز جلوگیری کند.

5. حفاظت از داده‌های حساس:

– محافظت از داده‌های حساسی که توسط دستگاه‌های IoT ایجاد می‌شود، مثل اطلاعات شخصی، اطلاعات محرمانه، و اطلاعات مربوط به مکان و فعالیت‌های فردی.

6. شفافیت و آگاهی:

– ارائه اطلاعات به کاربران در مورد نحوه استفاده از داده‌های شخصی توسط دستگاه‌های IoT و شرکت‌های مرتبط.

7. حفاظت از رازداری طراحی:

– امنیت باید به عنوان یک عنصر اصلی در طراحی دستگاه‌های IoT در نظر گرفته شود و نه به صورت بعدی اضافه شود.

8. استفاده از ارتباطات امن:

– استفاده از پروتکل‌ها و روش‌های ارتباطی امن برای انتقال اطلاعات بین دستگاه‌های IoT و سرورها.

9. مسئولیت‌پذیری و قوانین مربوطه:

– تعیین مسئولیت‌ها و اعمال قوانین مربوطه در حفظ حریم خصوصی و امنیت در استفاده از دستگاه‌های IoT.

این رویکردها و اصول مهمی هستند که باید در طراحی، توسعه و استفاده از دستگاه‌های IoT رعایت شوند تا از حفظ حریم خصوصی و امنیت مطمئن شد.

کلام آخر:

توسعه روش‌ها و فناوری‌های مختلف برای افزایش امنیت اینترنت اشیا از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا با افزایش تعداد و نوع دستگاه‌های متصل به اینترنت، نیاز به حفظ امنیت و حریم خصوصی افراد بیشتر می‌شود.